> terug naar dansrepertoire DwiBhumi
Maskers vindt je op Bali in vele soorten en maten. Er is een groot onderscheid tussen maskers voor de toeristen- of kunstindustrie en die voor de lokale ceremonies.
De vaak zeer fantasievolle objecten vormen een gewilde items voor buitenlandse bezoekers. Vaak hebben ze een bijzonder uiterlijk, maar naast hun kunstzinnige waarde hebben deze souveniers verder geen bijzondere eigenschappen.
Ingewijde maskers daarentegen maken echter een wezenlijk onderdeel uit van tempelceremonies. Ze worden op speciale wijze vervaardigd. Voor grote maskers, zoals die van de bekende tegenpolen Barong of Rangda, kan dit proces maanden duren*.
DwiBhumi voert enkele Balinese maskerdansen uit, waaronder de Jauk Manis. Deze dans kenmerkt zich door het gebruik van een speciaal wit masker – de verfijnde variant (manis = zoet), een hoge hoofdtooi (gelungan) en witte handschoenen met lange nagels. Er bestaat ook een zogenaamde grove versie – de Jauk Keras. Deze heeft een donkerrood masker. De Jauk-dansen worden op Bali vaak gebruikt als inleiding voor de Barong-dans. De Jauk-personages worden gezien als demonische figuren, die met de Telek-dansers vechten om het heilige water. Dit symboliseert de eeuwigdurende strijd tussen goed en kwaad. Geen van beide overwint, want uiteindelijk gaat het om de balans, de harmonie tussen de twee.
De Jauk heeft een speels karakter en is eigenlijk een heel verlegen type, dat worstelt met zijn demonische uiterlijk met uitpuilende ogen en lange trillende vingernagels. In weze zit hij vol goede bedoelingen.
*Wil je meer lezen over Balinese maskers, dan kun je bijvoorbeeld het boek Balinese masks – Spirits of an ancient drama lezen (Judy Slattum en Paul Schraub, Periplus 2003)
