De Nederlandse Stichting Taksu ondersteunt een nieuw Balinees initiatief. De herbruikbare Tas Pasar!
Bali wordt geconfronteerd met een overconsumptie van plastic tassen. Per dag worden meer dan 4 miljoen pastic tassen uitgedeeld in winkels en op markten! Na gebruik worden deze tassen verbrand langs de kant van de weg of op erfen. De giftige rook die vrijkomt bij het verbranden van de tassen is een bedreiging voor het milieu en de volksgezondheid. Als speciaal project ondersteunt de Nederlandse stichting Taksu in 2013 de campagne Bawa Tas Sendiri, oftewel Neem Je Eigen Tas Mee!
Tas Pasar en Komang Arnawa –Op inititief van Komang Arnawa, tweevoudig wereldkampioen bodybuilding uit Bali, wordt er een alternatieve tas geproduceerd, in samenwerking met het naaiatelier van de Australier David 3rdborn in Kuta. Deze Tas Pasar is een grote boodschappentas die geschikt is voor hergebruik. De opdruk maakt de gebruikers bewust van het probleem en wil hen aanmoedigen: Neem Je Eigen Tas Mee naar de winkel en de markt! Maak Bali vrij van plastic! (www.facebook.com/TasPasar).
Doneer via Stichting Taksu en maak Bali schoner met de Tas Pasar!
Doneer –Met de aankoop en verspreiding van 500 tassen ondersteunt Taksu de start van deze campagne in Noord-Bali. Eén tas kost 32 cent…Help de stichting om hun doel te verwezenlijken. Ga naar www.taksu.nl en doneer!
Meer over Stichting Taksu – Stichting Taksu stimuleert de Balinese kunst en cultuur op regionaal, lokaal en individueel niveau. Jong talent, bijzondere initiatieven en bevlogenheid moedigen zij aan met financiële bijdragen en beurzen. De stichting heeft een fonds voor niet-draagkrachtigen, om hen toegang te verschaffen tot een goede opleiding, te begeleiden bij het vinden van werk of het opstarten van een eigen onderneming. Door actieve fondsenwerving willen zij de continuïteit van onze bijdragen garanderen. Dat maakt hen, met een lokale afdeling, een aantrekkelijk particulier fonds dat de Balinese kunst en cultuur de kans geeft.
Balinese dans (dansen = ngigel (laag Balinees) of masolah (hoog Balinees)), tari Bali in het Indonesisch, ligt diep geworteld in de religie; een unieke samensmelting van Hindoeïsme, Boeddhisme en voorouderverering. Tijdens de vele kleurrijke tempelceremonies op het Indonesische vulkaaneiland helpt dans de balans tussen ‘positieve’ en ‘negatieve’ krachten in stand te houden. De Balinese ‘kijk op de wereld’ is gebaseerd op het geloof in een ontastbare, onzichtbare wereld – niskala -, naast een tastbare, zichtbare wereld – sekala -. Het doel van de Balinese religie en de taak van de Balinezen is deze twee werelden steeds opnieuw met elkaar in balans te brengen, waardoor geluk en harmonie in het leven kunnen ontstaan.
Balinese vrouwen dragen offerandes naar de tempel.Balinese tempel met meru-dakenBalinees sarad-offer gemaakt van rijstdeeg
Kenmerkend voor de Balinese dans zijn niet alleen de indrukwekkende kostuums, maar vooral ook de expressieve gelaatsuitdrukking, de sierlijke, soms vloeiende en ingetogen, dan weer felle en krachtige hoofd-, nek-, schouder-, arm- vinger- en teen(!)bewegingen. En niet te vergeten de nauwe samenwerking met de muziek, gamelan.
Training van jonge dansers
De training van dansers op Bali begint al op jonge leeftijd. In de bale banjar (open wijkgebouw) van de meeste wijken kun je op gezette tijden of vlak voor een tempelfestival (odalan) kinderen en volwassenen zien oefenen. Er zijn vaak meerdere dansdocenten aanwezig en de meest begaafde leerlingen staan vooraan.
Leraar corrigeert de beweging van een jonge danseres. Foto: Hedi Hinzler
De docent kneedt de lichamen van de dansers in de juiste houding (de basishouding heet agem), net zo lang totdat ze op de muziek van een echt gamelan-orkest mogen oefenen en zich zo kunnen voorbereiden op hun eerste optreden in de tempel.
Taksu
Bij dansen in de tempel gaat het in eerste instantie om religieuze toewijding. Hoogstaande techniek wordt door het kritische publiek van mensen echter wel zeer gewaardeerd en minder bekwame dansers worden vaak zonder pardon uitgelachen. In principe kan en mag iedereen aan een tempelvoorstelling meedoen (op o.a. zwangere vrouwen, vrouwen die in hun menstruatieperiode zitten en rouwenden na).
Jonge dansers bereiden zich voor op een optreden in een tempel – foto: Aafke de Jong
Een danser wordt beoordeeld naar de mate waarin hij of zij taksu (bezieling) bezit en dit weet over te brengen op het publiek. Het toppunt is bereikt als een danser het karakter dat hij of zij danst niet alleen perfect uitbeeldt, maar ook daadwerkelijk lijkt te worden. Hoe geloofwaardig ben je als danser in de ogen van het publiek? Dat is waar alles om draait.
Videobeelden van een dansles op Bali voor meisjes (ARMA Museum Ubud/Peliatan, docent: Ni Gusti Ayu Raka Rasmi):
Videobeelden van een dansles op Bali voor jongens (ARMA Museum Ubud/Peliatan). De leraar, I Wayan Jayamerta, leert hen de basis van de krijgsdans Baris Tunggal.
Dansgenres – Er is een groot aantal dansgenres op Bali, afhankelijk van plaats (desa), tijd (kala) en situatie (patra). Zo zijn er solodansen waarin je kunt uitblinken en groepsdansen waarin je je achter een meer getalenteerde ‘collega’ kunt verschuilen. Er zijn dansen met of zonder verhaal, maskerdansen, krijgsdansen, hofdansen, dansen die zelf het ritueel vormen (bv. trance-dansen), maar ook dansen die de ceremonie opluisteren en vervolmaken of dienen ter vermaak en educatie van het publiek. Het publiek bestaat voor de Balinezen niet alleen uit de tempelgangers, maar ook uit goden, demonen, voorouders en natuurlijk (buitenlandse) gasten…
Uiteraard werpt het bovenstaande slechts een kleine blik in het hoe en waarom van Balinese dans. Voor wie meer wil weten; lees veel over Bali, volg een workshop of kom naar een van onze lezingen!
Of natuurlijk het allerleukst van alles: ga zelf een keer naar Bali!
Lezen over Bali en Balinese dans
Voor de serieus geinteresseerde raden wij een aantal interessante boeken aan. Hier vindt u een boekenlijst met enkele tips.
Balinese dansgroep, Balinese dans, Indonesische dansgroep, Indonesische dans, dansworkshops, lezingen, culturele workshops, verhuur Balinese decoratiematerialen, Balinese catering, cursus bahasa indonesia den haag, Balinese bruiloften en evenementen in Nederland en Belgie
